Krzysztof WALCZAK
Szef dzia│u Beck Info Biznes
WYDAWNICTWO CH BECK
Wyk│adowca Wy┐szej Szko│y PrzedsiΩbiorczo╢ci
i Zarz▒dzania im. L. Ko╝mi±skiego w Warszawie
Wyk│adowca Wy┐szej Szko│y Handlu i Prawa
im. R. úazarskiego w Warszawie
krzysztof.walczak@beck.pl

1. WstΩp
2. Rola problematyki socjalnej w dzia│alno╢ci Unii Europejskiej i Rady Europy
3. Podstawowe zasady prawa pracy
4. Stosunek pracy

• Ochrona zdrowia i bezpiecze±stwa w miejscu pracy (ka┐dy pracownik powinien mieµ zapewnione zadawalaj▒ce warunki ochrony zdrowia i bezpiecze±stwa w miejscu pracy. Przy podejmowaniu odpowiednich dzia│a± nale┐y szczeg≤lnie uwzglΩdniµ konieczno╢µ szkolenia, informowania, konsultowania i r≤wnoprawnego uczestnictwa pracownik≤w w ocenianiu wystΩpuj▒cych zagro┐e± oraz dzia│a± podejmowanych na rzecz ich eliminowania lub ograniczania).

• Ochrona dzieci i m│odocianych (nie naruszaj▒c uregulowa± bardziej korzystnych dla m│odocianych, szczeg≤lnie tych, kt≤re zapewniaj▒ przygotowanie do pracy poprzez szkolenie zawodowe i ograniczaj▒ pracΩ m│odocianych do pewnych lekkich prac, Karta przyjmuje, ┐e minimalny wiek dopuszczania do pracy nie mo┐e byµ ni┐szy od wieku w kt≤rym wygas│ obowi▒zek szkolny; w ┐adnym za╢ przypadku nie mo┐e byµ ni┐szy od 15 lat. Osoby te musz▒ byµ traktowane w specjalny spos≤b okre╢lony w przepisach krajowych).

Wskazane wy┐ej podstawowe prawa pracownik≤w zosta│y uszczeg≤│owione w licznych dyrektywach Unii Europejskiej.

Stosunek pracy



Problematyka stosunku pracy generalnie zosta│a pozostawiona do wy│▒cznej gestii Pa±stw Cz│onkowskich, o czym ╢wiadczy jednoznacznie pkt 9 WKPPSP "Warunki zatrudnienia ka┐dego pracownika Wsp≤lnoty Europejskiej bΩd▒ okre╢lone w ustawodawstwie, na mocy uk│ad≤w zbiorowych lub w umowie o pracΩ, zgodnie z warunkami w│a╢ciwymi dla ka┐dego kraju". EKS tylko raz wspomina o kwestii stosunku pracy w punkcie 4 art. 4, wskazuj▒c, ┐e nale┐y uznaµ prawo wszystkich pracownik≤w do rozs▒dnego okresu wypowiedzenia w razie rozwi▒zania stosunku pracy.

Mimo og≤lnej deklaracji o pozostawieniu problematyki stosunku pracy do wy│▒cznej gestii Pa±stw Cz│onkowskich, Rada Wsp≤lnoty Europejskiej wyda│a 3 dyrektywy, kt≤re maj▒ zwi▒zek z t▒ problematyk▒.

Pierwsz▒ z nich, kt≤ra wywar│a najwiΩkszy wp│yw na ustawodawstwa Pa±stw Cz│onkowskich i sta│a siΩ przedmiotem znacznej liczby orzecze± Europejskiego Trybuna│u Sprawiedliwo╢ci, jest dyrektywa 77/187 z dnia 14 lutego 1977 r. w sprawie dostosowania praw Pa±stw Cz│onkowskich dotycz▒cych ochrony pracownik≤w w przypadku transferu przedsiΩbiorstw lub ich czΩ╢ci. O problemie tym wspomina r≤wnie┐ podpunkt ii/ punktu 18 WKPPSP dotycz▒cy informowania, konsultowania i wsp≤│dzia│ania pracownik≤w. º 2 art. 3 dyrektywy, zobowi▒zuje pracodawcΩ do kontynuowania przestrzegania zasad i warunk≤w uzgodnionych we wszelkich uk│adach zbiorowych na tych samych zasadach, jakie zgodnie z uk│adem by│y stosowane do cedenta, a┐ do daty zako±czenia lub wyga╢niΩcia uk│adu zbiorowego albo wej╢cia w ┐ycie lub stosowania innego uk│adu. Pa±stwa Cz│onkowskie mog▒ co prawda skr≤ciµ okres przestrzegania tych zasad i warunk≤w, jednak okres ten nie mo┐e byµ kr≤tszy ni┐ 1 rok. Dyrektywa uznaje jako zasadΩ w art. 3 º 1, ┐e zobowi▒zania wynikaj▒ce ze stosunku pracy powsta│e przed dniem przej╢cia czΩ╢ci zak│adu na innego pracodawcΩ przechodz▒ na nowego pracodawcΩ, jednak┐e ustawodawca krajowy mo┐e przewidzieµ, solidarn▒ odpowiedzialno╢µ obu pracodawc≤w.

Drugimi dokumentem reguluj▒cym problematykΩ stosunku pracy jest dyrektywa 91/533 z dnia 14 pa╝dziernika 1991r. w sprawie obowi▒zku pracodawcy dotycz▒cego informowania pracownik≤w o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy. Dokument okre╢la szczeg≤│owo, w artykule 2, obowi▒zkowe elementy, kt≤re powinny znale╝µ siΩ w umowie o pracΩ. Do element≤w tych zaliczono:

• okre╢lenie stron umowy,
• miejsce wykonywania pracy,
• opis stanowiska pracy,
• datΩ zawarcia umowy lub rozpoczΩcia stosunku pracy,
• wymiar urlopu lub tryb jego przyznania,
• d│ugo╢µ okres≤w wypowiedzenia, lub gdy nie mo┐na ich ustaliµ metody ich okre╢lania,
• pocz▒tkowe wynagrodzenie podstawowe pracownika, inne elementy sk│adowe i czΩstotliwo╢µ wyp│aty wynagrodze±,
• przyjΩta d│ugo╢µ dnia lub tygodnia pracy,
• tam, gdzie jest to w│a╢ciwe informacje o uk│adach zbiorowych pracy obowi▒zuj▒cych u pracodawcy.

Strona 1 Strona 2 Strona 3 Strona 4