Omawiaj▒c rolΩ zwi▒zk≤w zawodowych przy respektowaniu postanowie± Europejskiej Karty Spo│ecznej nale┐y wzi▒µ pod uwagΩ dwie ustawy:

1. O zwi▒zkach zawodowych,
2. O negocjacyjnym systemie kszta│towania przyrostu przeciΩtnych wynagrodze± u przedsiΩbiorc≤w.

Dzia│alno╢µ zwi▒zk≤w zawodowych uregulowana zosta│a w ustawie z 23 maja 1991 r. o zwi▒zkach zawodowych. Z ustawy tej wynika m.in. (art. 19 pkt. 1), ┐e:

"og≤lnokrajowa organizacja miΩdzyzwi▒zkowa, a tak┐e og≤lnokrajowy zwi▒zek zawodowy reprezentatywny dla pracownik≤w wiΩkszo╢ci zak│ad≤w pracy maj▒ prawo opiniowania za│o┐e± i projekt≤w ustaw oraz akt≤w wykonawczych do tych ustaw w zakresie objΩtym zadaniami zwi▒zk≤w zawodowych".

Wobec powy┐szego najni┐sze wynagrodzenie za pracΩ okre╢lane przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej nie musi byµ ju┐ obowi▒zkowo konsultowane ze zwi▒zkami zawodowymi, tym bardziej, ┐e ustawodawca uchyli│ ten obowi▒zek, kt≤ry wynika│ bezpo╢rednio z art. 79 Kodeksu pracy.

Druga z ustaw - o negocjacyjnym systemie kszta│towania przyrostu przeciΩtnych wynagrodze± u przedsiΩbiorc≤w oraz o zmianie niekt≤rych ustaw z 16 grudnia 1994 r. (Dz.U. z 1995 r. Nr 1, poz. 2 ze zm.) m≤wi, ┐e Komisja Tr≤jstronna do Spraw Spo│eczno-Gospodarczych "ustala maksymalny roczny wska╝nik przyrostu przeciΩtnego miesiΩcznego wynagrodzenia oraz orientacyjne wska╝niki przyrostu przeciΩtnego miesiΩcznego wynagrodzenia w kolejnych kwarta│ach w roku w stosunku do przeciΩtnego wynagrodzenia z roku poprzedniego". W tym miejscu warto zapoznaµ siΩ z badaniami M. Kabaja, kt≤re przeprowadzi│ w╢r≤d 110 przedsiΩbiorstw. Z bada± tych wynika, ┐e:

• 56,6% respondent≤w uwa┐a, ┐e wska╝nikowa metoda regulacji wynagrodze± mo┐e rodziµ nieuzasadnione ekonomicznie roszczenia p│ac,

• 57,3% respondent≤w uwa┐a, ┐e centralne okre╢lanie wska╝nik≤w orientacyjnych wzrostu wynagrodze± mo┐e hamowaµ wzrost produktywno╢ci,

• 59,1% respondent≤w uwa┐a, ┐e regulowanie wzrostu wynagrodze± przez KomisjΩ Tr≤jstronn▒ jest zbΩdne, gdy┐ zasady wynagradzania okre╢lane s▒ przez uk│ady zbiorowe pracy,

• 70% respondent≤w uwa┐a, ┐e nale┐y przyj▒µ zasadΩ, ┐e wynagrodzenia nie powinny siΩ zwiΩkszaµ szybciej ni┐ ro╢nie produktywno╢µ pracy (produkcja dodana na zatrudnionego). Zasada ta jest przestrzegana w krajach gospodarczo rozwiniΩtych (np. USA, Wielka Brytania). Powinna byµ brana pod uwagΩ w uk│adach zbiorowych pracy, aby nie powodowaµ nadmiernego wzrostu cen lub nier≤wnowagi rynkowej.