ARTYKUúY | |
Sprzeda┐:
Mened┐er:
Premie i dodatki
ªwiadczenia pozap│acowe:
Raporty:
Inne:
|
|
Metody wynagradzania mened┐er≤w: premie i dodatki
Premie i dodatki stanowi▒ wa┐n▒ czΩ╢µ wynagrodzenia mened┐er≤w wysokiego szczebla. Ta czΩ╢µ wynagrodzenia powi▒zana jest z wynikami osi▒ganymi przez przedsiΩbiorstwo. Ma to swoje odzwierciedlenie w kontrakcie mened┐erskim, gdzie w punkcie dotycz▒cym wynagrodzenia ustala siΩ, zazwyczaj w przeci▒gu kilku najbli┐szych lat, premiΩ jak▒ uzyska mened┐er w postaci procent≤w od wypracowanego przez przedsiΩbiorstwo zysku. Szacuje siΩ tak┐e planowane zyski przedsiΩbiorstwa w tych latach, i na tej podstawie ustala siΩ, ┐e je╢li mened┐er zdo│a je zrealizowaµ, to otrzyma dodatkowe wynagrodzenie (zazwyczaj podnosi siΩ stawkΩ procentow▒ premii). Premie powinny byµ tak konstruowane, aby pr≤cz rezultat≤w bra│y one pod uwagΩ niemierzalne czynniki znacz▒co decyduj▒ce o sukcesie przedsiΩbiorstwa, jak zadowolenie klient≤w, kreowanie pozytywnego image'u przedsiΩbiorstwa, czy tworzenie przyjaznego ╢rodowiska do pracy.
Wysoko╢µ premii dla mened┐er≤w wysokiego szczebla jest odmienna w Ameryce i Europie. O ile w pierwszym przypadku wysoko╢µ premii dochodziµ mo┐e nawet do 100% p│acy zasadniczej, to w Europie waha siΩ ona miΩdzy 30-40%. W Europie jawnie jest krytykowany system premiowania, gdy┐ jego wysoko╢µ zale┐y od wielko╢ci przedsiΩbiorstwa, a nie jego rentowno╢ci, co powoduje, ┐e i tak wiΩksz▒ czΩ╢µ premii mened┐er otrzymuje automatycznie. Jednak w Europie mocno podkre╢la siΩ, ┐e wysoko╢µ premii powinna byµ nieograniczona, je╢li mened┐er zrealizuje ustalone cele. Tak┐e nie powinna wywo│ywaµ napiΩµ sytuacja, w kt≤rej efektywny zastΩpca prezesa bΩdzie zarabia│ wiΩcej ni┐ sam prezes.
Ze wzglΩdu na fakt, ┐e premie s▒ zale┐ne od wynik≤w przedsiΩbiorstwa, powinny one byµ wyp│acane co kwarta│, b▒d╝ po okresie p≤│rocznym. W Ameryce organem kontroluj▒cym wynagrodzenia wy┐szej kadry s▒ specjalnie powo│ane do tego celu komitety, w sk│ad kt≤rych wchodz▒ reprezentanci pracownik≤w oraz zarz▒du (jest to zazwyczaj kilka os≤b). Odgrywaj▒ one szczeg≤ln▒ rolΩ w przyznawaniu premii. Przyk│ad General Motors mo┐e byµ tutaj adekwatny. Mimo, ┐e zysk przedsiΩbiorstwa w 1995 roku wzr≤s│ o 40%, to komitet zmniejszy│ wysoko╢µ premii dla prezesa o 9%, gdy┐ nie zrealizowa│ on wyznaczonych cel≤w. Rozw≤j narzΩdzi controllingu pozwala dzisiaj na dok│adniejsze monitorowanie rezultat≤w osi▒ganych przez mened┐er≤w.
Na uwagΩ zas│uguje fakt, ┐e zmiana podej╢cia do kwestii wynagrodze± w Europie musi byµ wynikiem zmiany stylu zarz▒dzania przedsiΩbiorstwem. W Ameryce, maj▒c na uwadze ci▒g│e podnoszenie rentowno╢ci przedsiΩbiorstwa, mened┐erowie zarz▒dzaj▒ w du┐ej mierze w spos≤b autorytarny. Przyk│adem mo┐e byµ Michael Eisner, prezes Disney'a, najlepiej wynagradzany mened┐er na ╢wiecie. W Europie mened┐erowie zarz▒dzaj▒cy przedsiΩbiorstwem podejmuj▒c decyzje kolektywnie maj▒ na uwadze przede wszystkim dobro akcjonariuszy, pracownik≤w oraz entourage przedsiΩbiorstwa. Chc▒c osi▒gaµ sukces, przedsiΩbiorstwa europejskie musz▒ zmieniµ tΩ hierarchiΩ cel≤w.
Kolejnym sk│adnikiem wynagrodzenia mened┐er≤w s▒ tzw. opcje na zakup akcji (stock options). Jest to kluczowy element wynagrodzenia mened┐er≤w wy┐szego szczebla, gdy┐ wi▒┐e on p│ace mened┐era z osi▒gniΩt▒ rentowno╢ci▒. W Polsce synonimem tego sk│adnika jest "warto╢µ przekazanych akcji │▒cznie z akcjami uprzywilejowanymi". Wg definicji, stock options to "czΩ╢µ wynagrodzenia mened┐er≤w wy┐szego szczebla, zwana opcj▒ na zakup akcji, b▒d╝ udzia│≤w w du┐ym przedsiΩbiorstwie na korzystnych warunkach, bez mo┐liwo╢ci przenoszenia ich w│asno╢ci na inne osoby". Inaczej m≤wi▒c, mened┐erowi przyznaje siΩ prawo do zakupu akcji po korzystnej, sta│ej cenie w okre╢lonym czasie. Czas jest tutaj wa┐nym czynnikiem. Gdyby mened┐er m≤g│ zrealizowaµ swoje opcje w dowolnym momencie, to zapewne nie d▒┐y│by do zapewnienia przedsiΩbiorstwu d│ugofalowego wzrostu. Wzrost kursu akcji powoduje, ┐e dochody mened┐era rosn▒. W jego interesie jest utrzymywanie takiej tendencji. OpcjΩ, jako zasadnicz▒ czΩ╢µ swojego wynagrodzenia, przyj▒│ m.in. wspomniany wcze╢niej Lee Iacocca.
Ze wzglΩdu na sw≤j charakter (realizacja po up│ywie okre╢lonego czasu) opcje mog▒ byµ bod╝cem dla uznanych mened┐er≤w wy┐szego szczebla (nie potrzebuj▒ got≤wki od razu). Przy takim charakterze wynagrodzenia, akcjonariusze mog▒ byµ pewni, ┐e mened┐erowie zrobi▒ wszystko, aby podnie╢µ kurs akcji swojego przedsiΩbiorstwa. Jest to w obop≤lnym interesie.
Ustalaj▒c wynagrodzenie mened┐era przy wykorzystaniu instrumentu akcji nale┐y wzi▒µ pod uwagΩ charakter bran┐y, w kt≤rej dzia│a przedsiΩbiorstwo. Inna powinna byµ stawka dla mened┐era zarz▒dzaj▒cego przedsiΩbiorstwem bΩd▒cym w fazie wzrostowej, a inna dla bΩd▒cego w trakcie restrukturyzacji.
Strona 1
Strona 2
|