ARTYKUúY | |
Teorie:
Wzmocnienia
|
|
Teoria wzmocnienia
Teoria wzmocnienia oparta jest na koncepcji behawiorystycznej cz│owieka, kt≤ra podkre╢la zachowanie cz│owieka jako funkcjΩ instynktu. Wed│ug tej koncepcji cz│owiek dzia│a wed│ug instynktu oraz steruje swoim zachowaniem w taki spos≤b, aby pozwala│ zaspokoiµ jego potrzeby.
Teoria wzmocnienia zosta│a stworzona przez B. F. Skinnera. Zwana jest tak┐e teori▒ modyfikacji zachowa±, lub teori▒ uczenia siΩ.
Indywidualne zachowania cz│owieka s▒ wed│ug Skinnera skutkiem jego poprzednich do╢wiadcze±. St▒d w sferze zainteresowa± tej teorii le┐y zbadanie, w jaki spos≤b skutki poprzedniego dzia│ania wp│yn▒ na przysz│e zachowania w cyklicznym procesie uczenia siΩ.
Ludzie postΩpuj▒ tak, jak postΩpuj▒, poniewa┐ nauczyli siΩ w przesz│o╢ci, ┐e pewne zachowania wi▒┐▒ siΩ z przyjemnymi efektami, a inne z nieprzyjemnymi. Na tej podstawie sformu│owaµ mo┐na tzw. prawo skutku. M≤wi ono, ┐e zachowanie przynosz▒ce przyjemne konsekwencje prawdopodobnie zostanie powt≤rzone, za╢ nieprzyjemne bΩdzie zaniechane w przysz│o╢ci.
Wed│ug Skinnera zachowaniami ludzi steruje ╢rodowisko spo│eczne, st▒d mo┐na wyja╢niµ i kierowaµ zachowaniem jednostki (tzn. formowaµ r≤┐ne wzorce zachowania) przez manipulowanie ╢rodowiskiem, gdy┐ cz│owiek jest istot▒ reaktywn▒ i jego zachowanie zaprogramowane jest przez aktywne ╢rodowisko. Jednak nale┐y pamiΩtaµ, ┐e nie wszystkie czynniki determinuj▒ce zachowanie maj▒ swoje pod│o┐e w ╢rodowisku (czΩ╢µ mo┐e mieµ pod│o┐e genetyczne - np. zachowania wrodzone).
Przenosz▒c przes│anki Skinnera na grunt organizacji mo┐na powiedzieµ, ┐e modyfikacja zachowa± koncentruje siΩ na ustanawianiu sytuacji roboczych - jak polityka nagradzania i wyra┐anie uznania - u│atwiaj▒cych pracownikom nabycie przyzwyczaje± w pracy przynosz▒cych zadowolenie i pomagaj▒cych w osi▒ganiu cel≤w organizacji. Proces modyfikacji zachowa± mo┐na przedstawiµ schematycznie:
Bodziec -> Reakcja -> Konsekwencje -> Przysz│e reakcje
|